แผนตรวจสุขภาพวัย 35-50 ปี (Adult Checkup)

วัย 35-50 ปี เป็นช่วงที่คนส่วนใหญ่มักมีภาระหน้าที่ทั้งในการดูแลลูกและพ่อแม่ ทำให้หลายคนละเลยสุขภาพตนเอง หากใช้ชีวิตไม่เหมาะสม ก็อาจเริ่มพบโรคเรื้อรังหรือโรคมะเร็งระยะเริ่มต้นได้

เพศชายในช่วงวัยนี้ มักพบโรคหัวใจ ความดันโลหิตสูง ไขมันในเลือดสูง โรคเกาต์ และไขมันพอกตับ หากมีอาการเหนื่อยง่าย หรือแน่นหน้าอกขณะออกแรง ควรได้รับการตรวจหัวใจอย่างละเอียด

เพศหญิง แม้ยังไม่พบโรคหัวใจบ่อยนักจนกว่าจะเข้าสู่วัยหมดระดู แต่โรคที่มักพบได้แก่ มะเร็งเต้านม มะเร็งปากมดลูก และเบาหวาน

ทั้งสองเพศ หากมีน้ำหนักเกินมาก อาจส่งผลต่อระบบหายใจ ข้อเข่า และข้อสะโพกได้ การตรวจสุขภาพจึงเน้นการคัดกรองโรคเรื้อรังและมะเร็ง อาทิ การอัลตราซาวด์ช่องท้องเพื่อดูเนื้องอก ตับ นิ่วในถุงน้ำดีหรือท่อน้ำดี รวมถึงตรวจอุจจาระเพื่อคัดกรองมะเร็งลำไส้ใหญ่ และพิจารณาการส่องกล้องทางเดินอาหารหากมีอาการผิดปกติ

รายการตรวจสุขภาพที่แนะนำในวัย 35-50 ปี

สำหรับหญิง (ไม่มีครรภ์)

  • รายการพื้นฐาน
    1. ชั่งน้ำหนัก วัดส่วนสูง วัดรอบเอว ประเมินภาวะอ้วน
    2. วัดความดันโลหิต
    3. นับชีพจร
    4. ตรวจความสมบูรณ์ของเม็ดเลือด (CBC)
    5. ตรวจปัสสาวะทั่วไป (UA) ในช่วงไม่มีประจำเดือน
    6. ตรวจการทำงานของไต (Creatinine)
    7. ตรวจการทำงานของตับและน้ำดี (ALT, Bilirubin)
    8. ตรวจไขมันในเลือด 4 ชนิด (Cholesterol, Triglyceride, HDL, LDL)
    9. ตรวจน้ำตาลในเลือดหลังอดอาหาร (FBS)
    10. เอกซเรย์ทรวงอก
    11. ประเมินความเสี่ยงโรคหัวใจและหลอดเลือดใน 10 ปี
  • รายการเพิ่มเติมตามความเสี่ยง
    1. ตรวจน้ำตาลสะสม (HbA1c) - หากมีประวัติน้ำตาลสูง หรือมีญาติสายตรงเป็นเบาหวาน
    2. ตรวจการติดเชื้อไวรัสตับอักเสบบี และภูมิคุ้มกัน (HBsAg, anti-HBs) - หากไม่เคยตรวจ หรือมีคนในบ้านติดเชื้อไวรัสตับอักเสบบี
    3. ตรวจการติดเชื้อไวรัสตับอักเสบซี (anti-HCV) - หากไม่เคยตรวจและตนเองเป็นพาหะของไวรัสตับอักเสบบี หรือมีคนในบ้านติดไวรัสตับอักเสบซี
    4. ตรวจกรดยูริกในเลือด (Uric acid) - หากเริ่มมีอาการปวดบวมข้อ
    5. คัดกรองเนื้องอกในช่องท้อง (Alpha-fetoprotein, AFP)
    6. อัลตราซาวด์ช่องท้อง (U/S whole abdomen) - หากไม่เคยตรวจ หรือทำครั้งล่าสุดเกิน 5 ปี
    7. ตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ (EKG) - หากมีอาการใจเต้นผิดปกติ
    8. ตรวจไทรอยด์ (TSH, FT3, FT4) - หากมีคอโต มือสั่น ใจสั่น หรืออ่อนเพลีย เซื่องซึม
    9. ตรวจพยาธิในอุจจาระและคัดกรองมะเร็งลำไส้ใหญ่ (Stool exam & occult blood)
    10. ส่องกล้องลำไส้ใหญ่ (Colonoscopy) - หากพบเลือดแฝงในอุจจาระ
    11. ส่องกล้องทางเดินอาหารส่วนต้น Upper GI endoscopy (EGD) - หากมีอาการปวดหรือแสบร้อนลิ้นปี่
    12. คัดกรองมะเร็งเต้านม (Mammogram and ultrasound) - หากคลำพบก้อน หรือมีญาติสายตรงเป็นมะเร็งเต้านม
    13. ตรวจภายในและคัดกรองมะเร็งปากมดลูก (PAP smear, HPV DNA, VIA) - สำหรับผู้มีเพศสัมพันธ์มานานกว่า 3 ปี หรือเคยติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์

สำหรับชาย

  • รายการพื้นฐาน
    1. ชั่งน้ำหนัก วัดส่วนสูง วัดรอบเอว ประเมินภาวะอ้วน
    2. วัดความดันโลหิต
    3. นับชีพจร
    4. ตรวจความสมบูรณ์ของเม็ดเลือด (CBC)
    5. ตรวจปัสสาวะทั่วไป (UA)
    6. ตรวจการทำงานของไต (Creatinine)
    7. ตรวจกำรทำงานของตับและน้ำดี (ALT, Bilirubin)
    8. ตรวจไขมันในเลือด 4 ชนิด (Cholesterol, Triglyceride, HDL, LDL)
    9. ตรวจน้ำตาลในเลือดหลังอดอาหาร (FBS)
    10. ตรวจระดับกรดยูริกในเลือด (Uric acid)
    11. เอกซเรย์ทรวงอก
    12. ตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ (EKG)
    13. ประเมินความเสี่ยงโรคหัวใจและหลอดเลือดใน 10 ปี
  • รายการเพิ่มเติมตามความเสี่ยง
    1. ตรวจน้ำตาลสะสม (HbA1c) - หากเคยมีน้ำตาลเกิน หรือมีญาติสายตรงเป็นเบาหวาน
    2. ตรวจการติดเชื้อไวรัสตับอักเสบบี และภูมิคุ้มกัน (HBsAg, anti-HBs) - หากไม่เคยตรวจ หรือมีคนในบ้านติดเชื้อไวรัสตับอักเสบบี
    3. ตรวจการติดเชื้อไวรัสตับอักเสบซี (anti-HCV) - หากไม่เคยตรวจ และตนเองมีไวรัสตับอักเสบบี หรือมีคนในบ้านติดเชื้อไวรัสตับอักเสบซี
    4. คัดกรองเนื้องอกในช่องท้อง (Alpha-fetoprotein, AFP)
    5. อัลตราซาวด์ช่องท้อง (U/S whole abdomen) - หากไม่เคยตรวจ หรือทำครั้งล่าสุดเกิน 5 ปี
    6. ตรวจไทรอยด์ (TSH, FT3, FT4) - หากมีคอโต มือสั่น ใจสั่น หรืออ่อนเพลีย เซื่องซึม
    7. ตรวจพยาธิในอุจจาระและคัดกรองมะเร็งลำไส้ใหญ่ (Stool exam & occult blood)
    8. ส่องกล้องลำไส้ใหญ่ (Colonoscopy) - หากพบเลือดแฝงในอุจจาระ
    9. ส่องกล้องกระเพาะอาหาร Upper GI endoscopy (EGD) - หากมีอาการปวดหรือแสบร้อนลิ้นปี่
    10. ตรวจหัวใจขณะออกแรง (Exercise stress test, EST) - หากแน่นหน้าอกขณะออกแรงหรือหลังอาหาร

ท่านสามารถแปลผลตรวจสุขภาพด้วยตนเองได้ ที่นี่

สรุป

การตรวจสุขภาพในวัย 35-50 ปีมีความสำคัญ เนื่องจากเป็นช่วงที่โรคเรื้อรังและมะเร็งอาจเริ่มปรากฏ การตรวจจึงเน้นทั้งการประเมินสุขภาพทั่วไปและคัดกรองโรคตามความเสี่ยงเฉพาะบุคคล ทั้งในเพศหญิงและชาย เพื่อลดความเสี่ยงระยะยาวและวางแผนการดูแลสุขภาพในอนาคตได้อย่างเหมาะสม

บรรณานุกรม

  1. กรมการแพทย์. 2565. "แนวทางการตรวจสุขภาพที่จำเป็นและเหมาะสมสำหรับประชาชน ฉบับปรับปรุง ๒๕๖๕." [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา สถาบันวิจัยและประเมินเทคโนโลยีทางการแพทย์ (28 กรกฎาคม 2566).