ภาวะถดถอยทางเพศของชาย (Male sexual dysfunctions)

ภาวะถดถอยทางเพศของชาย หมายถึง ความผิดปกติที่ทำให้เกิดความยากลำบากในการทำกิจกรรมทางเพศ ไม่ว่าจะเป็นการแข็งตัว การหลั่ง ความรู้สึกพึงพอใจ หรือความต้องการทางเพศที่ลดลง ภาวะนี้ถือเป็นปัญหาทางสุขภาพที่เกี่ยวข้องทั้งด้านกาย ใจ และสังคม

ภาวะถดถอยทางเพศพบได้บ่อยในผู้ชายทุกช่วงวัย โดยเฉพาะเมื่ออายุมากขึ้น อีกทั้งยังสัมพันธ์กับโรคเรื้อรัง ความเครียด การสูบบุหรี่ และการพักผ่อนไม่เพียงพอ

ปัญหาที่พบบ่อย

1. การแข็งตัวของอวัยวะเพศบกพร่อง (Erectile Dysfunction: ED)
2. การหลั่งผิดปกติ
• หลั่งเร็ว (Premature Ejaculation)
• หลั่งล่าช้าหรือหลั่งไม่ได้ (Delayed/Anejaculation)
• หลั่งย้อนทาง (Retrograde ejaculation)
3. ความต้องการทางเพศลดลง (Low Libido)
4. ความรู้สึกถึงจุดสุดยอดผิดปกติ (Orgasmic Disorders)

สาเหตุของแต่ละปัญหา

1. การแข็งตัวบกพร่อง

สาเหตุแบ่งได้เป็น 2 กลุ่มใหญ่

• ด้านร่างกาย: โรคหลอดเลือด, เบาหวาน, ความดันโลหิตสูง, โรคหัวใจ, โรคต่อมลูกหมาก, การสูบบุหรี่, การดื่มแอลกอฮอล์มาก, ผลข้างเคียงของยา
• ด้านจิตใจ: ความเครียด, วิตกกังวล, ความสัมพันธ์ไม่ราบรื่น, ภาวะซึมเศร้า

2. การหลั่งเร็วก่อนถึงจุดสุดยอด

• สาเหตุทางชีวภาพ: ความไวของระบบประสาทส่วนปลาย, ความผิดปกติของสารสื่อประสาท
• สาเหตุด้านจิตใจ: ความกังวลเรื่องเพศ, ความกดดันประสิทธิภาพ, ความเครียดสะสม

3. การหลั่งล่าช้าหรือหลั่งไม่ได้

• ภาวะระบบประสาทบกพร่อง
• ยา เช่น ยาต้านซึมเศร้ากลุ่ม SSRI
• โรคเรื้อรัง เช่น เบาหวานระยะยาว

4. การหลั่งย้อนทางเข้ากระเพาะปัสสาวะ

• ยา โดยเฉพาะกลุ่ม alpha adrenergic blockers
• ไขสันหลังระดับบั้นเอวที่ 1 และ 2 เสียหาย
• เคยผ่าตัดเปิดคอกระเพาะปัสสาวะ (bladder neck incision) หรือขูดต่อมลูกหมาก (resection of prostate)

5. ความต้องการทางเพศลดลง

• ความเครียดเรื้อรัง
• ความเหนื่อยล้า พักผ่อนไม่พอ
• ฮอร์โมนเพศชายต่ำ
• โรคเรื้อรังหรืออาการเจ็บป่วย

6. ความผิดปกติของการถึงจุดสุดยอด

• ปัญหาด้านฮอร์โมนหรือระบบประสาท
• ผลข้างเคียงของยา
• ความวิตกกังวลหรือความเครียด

แนวทางการวินิจฉัย

การวินิจฉัยภาวะถดถอยทางเพศของชาย ควรประเมินทั้งด้านร่างกายและด้านจิตใจ

• ประวัติอาการ: ระยะเวลา ความรุนแรง ปัจจัยกระตุ้น ความสัมพันธ์
• ประวัติสุขภาพทั่วไป: โรคประจำตัว ยาที่ใช้อยู่ พฤติกรรมสุขภาพ
• การตรวจร่างกาย: ตรวจระบบหลอดเลือด ระบบประสาท ฮอร์โมน
• ตรวจทางห้องปฏิบัติการ: ระดับน้ำตาล, ไขมันในเลือด, ฮอร์โมนเพศชาย (Testosterone), การทำงานของต่อมไทรอยด์
• แบบประเมิน: เช่น IIEF (International Index of Erectile Function)
• การประเมินด้านจิตใจ: ภาวะเครียด วิตกกังวล ซึมเศร้า หรือความกังวลเกี่ยวกับความสัมพันธ์

สรุป

ภาวะถดถอยทางเพศของชาย เป็นปัญหาที่พบได้บ่อยและเกิดได้จากหลายสาเหตุครอบคลุมทั้งด้านกายและใจ การทำความเข้าใจสาเหตุที่แท้จริงและการเข้ารับการประเมินอย่างเป็นระบบเป็นสิ่งสำคัญ เนื่องจากปัญหานี้สามารถรักษาได้เกือบทุกกรณีหากได้รับการดูแลที่เหมาะสม