โรคพยาธิลำไส้แคปิลลาเรีย (Intestinal capillariasis)

โรคนี้เกิดจากพยาธิตัวกลมชื่อ Capillaria philippinensis เป็นพยาธิที่พบได้น้อยในประเทศไทย พยาธิตัวแก่อาศัยอยู่ในลำไส้เล็ก ไข่พยาธิจะออกมากับอุจจาระ หากลงน้ำจะเจริญเป็นตัวอ่อนอยู่ภายในเปลือกไข่ เมื่อปลาน้ำจืดกินเข้าไปก็จะฟักออกเป็นตัวอ่อนอยู่ในลำไส้ปลา ประมาณ 2-3 สัปดาห์จะกลายเป็นตัวอ่อนระยะติดต่อ เมื่อคนกินปลาน้ำจืดสุก ๆ ดิบ ๆ เข้าไปก็จะติดโรค

อาการของโรค

ผู้ป่วยแทบทุกรายมีประวัติกินปลาน้ำจืดดิบ ๆ หรือสุก ๆ ดิบ ๆ ระยะฟักตัวประมาณ 3-6 สัปดาห์ อาการเริ่มแรกคือมีเสียงท้องร้องโกร้กกร้าก ปวดแน่นท้อง จากนั้นจะเกิดอาการท้องร่วง ถ่ายบ่อยถึงวันละ 5-10 ครั้ง อุจจาระเหลวเป็นน้ำ วันหนึ่งอาจถ่ายมากถึง 1-2 ลิตร อาการจะค่อย ๆ เบาลงจนเป็นเรื้อรัง เบื่ออาหาร อ่อนเพลีย ผอมแห้ง มีอาการบวมที่เท้าทั้งสองข้าง สุดท้ายอาจตายด้วยภาวะสูญเสียเกลือแร่ในน้ำเลือด

การวินิจฉัย

สามารถวินิจฉัยโรคได้ด้วยวิธีการอย่างใดอย่างหนึ่งดังต่อไปนี้

  1. ตรวจอุจจาระพบไข่พยาธิชนิดนี้
  2. ลักษณะไข่ของจะเป็นรูปวงรี เปลือกหนาดูคล้ายกับว่ามีสองชั้น มีฝาจุกแบน ๆ ปิดอยู่ทั้งสองด้าน คล้ายไข่ของพยาธิแส้ม้ามาก

  3. พบพยาธิตัวแก่ออกมาในอุจจาระหรือสิ่งที่อาเจียน
  4. ส่องกล้องเข้าไปในทางเดินอาหารพบตัวพยาธิ