โรคพยาธิท็อกโซคาร่า (Toxocariasis)

โรคนี้เกิดจากหนอนพยาธิตัวกลมของสุนัขและแมวในจีนัส Toxocara ไข่ของพยาธิจะออกมาพร้อมกับอุจจาระของสุนัขและแมว ปนเปื้อนอยู่ตามพื้นดิน สนามหญ้า คนอาจกินไข่พยาธิเข้าไปโดยบังเอิญ พยาธิตัวอ่อนจะไชทะลุผนังลำไส้ เดินทางไปตามอวัยวะต่าง ๆ พยาธิจะไม่เจริญเป็นตัวแก่ในคนเพราะคนไม่ใช่โฮ้สท์ที่แท้จริงตามธรรมชาติ พยาธิตัวอ่อนจะค่อย ๆ ตายไปเอง แต่กินเวลาหลายเดือน

อาการของโรค

ผู้ป่วยส่วนหนึ่งจะไม่มีอาการ เพียงตรวจพบจำนวนอีโอซิโนฟิลสูงในเลือดเท่านั้น (ผลตรวจอาจรายงานอยู่ในผลการตรวจร่างกายประจำปี)

ในรายที่มีอาการจะพบ มีไข้ อ่อนเพลีย เบื่ออาหาร ปวดตามกล้ามเนื้อและข้อ ปวดท้อง คลื่นไส้ อาเจียนไอ และเจ็บหน้าอก ถ้าพยาธิเข้าสมองจะปวดศีรษะ ซึม ชัก เป็นอัมพาต อาการไม่ค่อยรุนแรง อัตราตายต่ำ แต่อาการอาจอยู่นานถึงสองปี

การวินิจฉัย

ต้องอาศัยผลการตรวจเลือดหาอีโอซิโนฟิล และผลการตรวจทางซีโรโลยี่ประกอบ การวินิจฉัยตัวพยาธิแน่นอนต้องพบตัวอ่อนของพยาธิในอวัยวะที่มันอยู่ ซึ่งอาจทำได้ยาก

การรักษา

ยังไม่มียาฆ่าพยาธิชนิดนี้โดยเฉพาะ อาจใช้ Diethylcarbamazine (Hetrazan) ร่วมกับให้การประคับประคองอาการ อาการของโรคจะค่อย ๆ ทุเลาไปเอง

การป้องกัน

การป้องกันไม่ให้ติดโรคนี้เป็นวิธีที่ดีที่สุด โดยให้ยาถ่ายพยาธิแก่สัตว์เลื้ยงสม่ำเสมอ ล้างมือก่อนรับประทานอาหารทุกครั้งและหลังการเล่นบนพื้นดิน ล้างของที่ตกพื้นให้สะอาดก่อนเก็บเข้าที่เสมอ