ปริมาณธาตุเหล็กในเลือด (Serum iron study)

เป็นการตรวจเพื่อ

  1. หาสาเหตุของภาวะโลหิตจางว่าเกิดจากการขาดธาตุเหล็กหรือไม่
  2. หาว่าร่างกายมีธาตุเหล็กมากเกินไปหรือยัง ในผู้ที่ได้รับการเติมเลือดบ่อย, ผู้ที่เป็นโรค Hemochromatosis, หรือผู้ที่ได้รับสารพิษ (อาการของธาตุเหล็กเป็นพิษเฉียบพลันคือ ปวดท้อง อาเจียน ถ่ายเป็นเลือด ตัวเขียว ชัก)
  3. ติดตามผลการรักษาภาวะขาดธาตุเหล็กหลังให้ธาตุเหล็กชดเชย หรือภาวะธาตุเหล็กเกินหลังให้ยาขับธาตุเหล็ก

ปกติธาตุเหล็กในเลือดจะจับกับโปรตีนตัวพาธาตุเหล็กไปใช้ (ซึ่งส่วนใหญ่คือ transferrin) การวัดปริมาณธาตุเหล็กในเลือดจึงต้องวัดทั้งธาตุเหล็กและตัวพา ปริมาณของตัวพาอาจวัดโดยตรงจากปริมาณ transferrin ในเลือด หรือวัดทางอ้อมโดยหาความจุของตัวพา ที่เรียกว่า Total iron binding capacity (TIBC) ปัจจุบันเชื่อกันว่าการหาความจุเป็นวิธีที่ดีกว่า เพราะรวมความจุของโปรตีนตัวพาทั้งหมด ไม่เฉพาะแต่ transferrin และคำนวณหาความอิ่มตัวของตัวพา (Transferrin saturation) หรือสัดส่วนความจุที่บรรทุกธาตุเหล็กไว้พร้อมใช้ ต่อความจุที่ร่างกายสร้างเผื่อไว้ทั้งหมด ได้เป็นตัวเลขที่จำง่าย เพราะ TIBC มีหน่วยเดียวกับ serum iron ขณะที่ transferrin มีหน่วยที่ใหญ่กว่า 1000 เท่า โดย...

TIBC (µg/dL) = Transferrin (mg/dL) x 1.25

% Transferrin saturation = Serum Iron x 100 / TIBC

บรรณานุกรม

  1. "Total Iron Binding Capacity (TIBC), Transferrin and Transferrin Saturation." [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา Labpedia.net. (25 กันยายน 2563).
  2. "Interpreting Iron Studies." [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา LearnHaem. (14 กันยายน 2563).
  3. "Iron Panel (IRON, TRANSFERRIN, TIBC and % SATURATION)." [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา University of Iowa. (14 กันยายน 2563).
  4. Evan M. Braunstein. 2020. "Iron Deficiency Anemia." [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา Merck Manual. (14 กันยายน 2563).
  5. Frank Firkin and Bryan Rush. 1997. "Interpretation of biochemical tests for iron deficiency: diagnostic difficulties related to limitations of individual tests." [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา nps.org.au (25 กันยายน 2563).
  6. Buck Christensen. 2018. "Iron Study Interpretation." [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา Medscape. (25 กันยายน 2563).
  7. Shalini Paruthi. 2019. "Transferrin Saturation." [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา Medscape. (25 กันยายน 2563).
  8. "Transferrin." [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา U of Rochester Medical Center. (25 กันยายน 2563).

คำชี้แจงที่สำคัญ (Disclaimer): ผลการแปลต้องได้รับการตรวจสอบความถูกต้องจากแพทย์ก่อนนำไปใช้วินิจฉัยหรือรักษา ผู้จัดทำมิได้ยืนยันในความถูกต้องของสูตรที่ได้เลือกมาหรือที่ได้ปรับให้เหมาะสม และผลการแปลก็ไม่สามารถทดแทนดุลยพินิจทางคลินิกของแพทย์ได้ ผู้จัดทำจะไม่รับผิดชอบต่อความเสียหายอันเกิดจากการที่ผู้ใช้พึ่งพาผลการแปลหรือคำแนะนำในเอกสารนี้ทั้งหมดหรือบางส่วน